Advies: Voorstel tot wijziging Wet arbeid vreemdelingen

Om arbeidsmigratie toekomstbestendig te maken heeft de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een voorstel gedaan tot wijziging van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav). De ACVZ brengt hier op eigen iniatief advies over uit.

Voorstel van wet tot wijziging van de Wav

Op 6 januari 2020 is het voorstel van wet tot wijziging van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) voorgelegd in een internetconsultatie. Dit in verband met het toekomstbestendig maken van arbeidsmigratie, alsmede het voorstel tot herziening van het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen (BuWav). De Wav kent strikte afwijzingsgronden in artikel 8 waaraan bij de aanvraag van een tewerkstellingsvergunning (twv) of een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (gvva) wordt getoetst.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil deze hoofdregel versoepelen, waardoor meer vergunningen kunnen worden verleend op grond van de reguliere aanvraagprocedure. Hij verwacht dat de hoofdregel als minder beperkend wordt ervaren en vaker wordt toegepast als in de wet meer mogelijkheden worden opgenomen om onder omstandigheden een soepelere arbeidsmarkttoets toe te passen en de vergunning voor een langere periode dan één jaar te verlenen.

Aanbevelingen

Met de voorgestelde wetswijziging wordt een deel van de wetswijzigingen uit 2014 teruggedraaid. Dit wordt door de ACVZ positief ontvangen. Evenals de herstructurering van het BuWav met het oog op het bevorderen van de leesbaarheid. De ACVZ doet de volgende aanbevelingen:

  • Sluit voor de definitie van een gvva in de definitiebepalingen in de Wav en de Vw 2000 aan bij de definitie van een ‘Single permit’ in Richtlijn 2011/98/EU, zodat die definitie komt te luiden: 'gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid': een door de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid aan een onderdaan van een derde land verstrekte verblijfsvergunning om legaal op Nederlands grondgebied te verblijven met het oog op werk.

  • Neem in het BuWav een definitiebepaling op van het begrip ‘traject’.

  • Vervang in artikel 8, eerste lid onder a het woord ‘aanwezig’ voor ‘beschikbaar’.

  • Wijzig artikel 8, derde lid, onder d, van de Wav zodat een uitzondering op de dwingende weigeringsgronden in het eerste lid onder a en b geldt indien de (nog in te stellen) 'Arbeidsmigratiecommissie' heeft vastgesteld dat er voor de desbetreffende arbeidsplaats geen prioriteit genietend aanbod op de arbeidsmarkt beschikbaar is.

  • Verleng de vergunning voor arbeidsmigratie na een volledige toets tot drie jaar door in het ontwerpbesluit BuWav artikel 9.1 te schrappen, dan wel motiveer waarom in het kader van de toekomstbestendigheid van het arbeidsmigratiebeleid het zo zal zijn dat werkgevers de regeling vaker gaan gebruiken. Het is niet duidelijk waar deze aanname op is gebaseerd. Monitor in hoeverre werkgevers vaker gebruik maken van de wet en laat dit na drie jaar extern evalueren.

  • Maak de beperking van de beschikbaarheid voor asielzoekers voor de arbeidsmarkt ongedaan door artikel 6.2, eerste lid, sub c, BuWav te schrappen.

Reactie kabinet

In het Besluit van 13 december 2021, houdende de herziening van het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen (Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen 2022) geeft het kabinet een reactie op de door de adviesraad gedane aanbevelingen.

Latere doorwerking

In april 2023 oordeelde de rechter dat een asielzoeker geen werkvergunning geweigerd mag worden als hij meer dan 24 weken wil werken. 

18/4/2023 NOS: Asielzoeker mag van rechter langer werken dan 24 weken, UWV bestudeert uitspraak

18/4/2023 Trouw: Beperking opleggen aan werkende asielzoekers is in strijd met Europees recht

29-11-2023 RvS: Asielzoeker mag meer dan 24 weken per jaar werken

29-11-2023 VK: Asielzoeker mag per direct hele jaar werken, besluit kabinet na rechterlijke uitspraak