Terugblik Migratiedialoog 'Investeren in samenleven'
Tijdens de Migratiedialoog van de Adviesraad Migratie, een gesprek over migratiebeleid met verschillende perspectieven uit de samenleving, stond één vraag centraal: hoe zorgen we ervoor dat arbeidsmigranten (waaronder kennismigranten) niet alleen op hun werk, maar ook daarbuiten meedoen in onze samenleving? In ons advies 'Investeren in samenleven' onderzochten we welke voorwaarden daarvoor nodig zijn. Niet alleen voor arbeidsmigranten zelf, maar ook voor hun gezinnen, collega’s, buren, werkgevers en voor beleidsmakers.
We spraken tijdens deze bijeenkomst niet alleen over arbeidsmigratie, maar vooral met mensen die ervaring hebben met of als arbeidsmigranten. Na afloop van het evenement spraken we met International Newcomers Amsterdam (IN Amsterdam), een organisatie die voornamelijk kennismigranten, onderzoekers en startup entrepreneurs en hun gezinnen ondersteunt bij hun vestiging in de metropoolregio Amsterdam. Zij blikken terug op de dialoog en het adviesrapport.
In gesprek met IN Amsterdam: herkenning vanuit werk en ervaring
We interviewden Conchita van der Sande, die bij de Migratiedialoog aanwezig was, en haar collega Yulia Hess (teamleider IN Amsterdam), die het adviesrapport met belangstelling las. Beiden herkenden veel uit het advies, zowel vanuit hun werk als vanuit hun eigen ervaring met wonen en werken in het buitenland.
“Tijdens de bijeenkomst werd meerdere keren genoemd dat er meer geïnvesteerd moet worden in de partners van internationale medewerkers,” vertelt Conchita. “Ook wij zien regelmatig mensen die in de retail en horeca werken, terwijl zij in hun herkomstland zorgprofessional waren. Dat is een gemiste kans.”
Structureel investeren in taalonderwijs en begeleiding op de arbeidsmarkt
IN Amsterdam ondersteunt voornamelijk kennismigranten, onderzoekers en startup entrepreneurs en hun gezinnen bij hun vestiging in de metropoolregio Amsterdam. Volgens IN Amsterdam is het bieden van een ‘zachte landing’ bij aankomst belangrijk, zoals het informeren en ondersteunen bij het aanvragen van een BSN en IND-afspraak. Maar dat is slechts de eerste stap.
“Wat daarna komt is minstens zo belangrijk,” zeggen Yulia en Conchita. “Investeren in de Nederlandse taal, professionele ontwikkeling en verbinding met de lokale samenleving is noodzakelijk. Mensen bouwen hier een netwerk op, hun kinderen gaan steeds vaker naar Nederlandse scholen. Ze zijn in de meeste gevallen geen passanten. Het bevorderen van de integratie en verbondenheid is niet alleen belangrijk voor het behoud van talent, maar versterkt ook de sociale cohesie en draagt bij aan een diverse en inclusieve samenleving.”
De boodschap van het rapport sluit hier nauw op aan: structurele inzet en samenwerking tussen werkgevers, gemeenten en de Rijksoverheid is nodig om mensen te ondersteunen, zodat zij echt onderdeel kunnen zijn van de samenleving.
Pilotproject laat zien: er is veel talent in huis
Vaak geven de meegekomen partners een baan op in het land van herkomst en willen zij dolgraag in Nederland aan de slag. Bij de algemene voorlichting over de Nederlandse arbeidsmarkt bereikt IN Amsterdam een bredere groep waaronder meer hoogopgeleide statushouders en Oekraïners. Om migranten te ondersteunen bij het benutten van hun talent, deed IN Amsterdam in 2024 in samenwerking met zorgkoepel Sigra en het Regionaal Werkcentrum een pilot met internationale zorgprofessionals uit de metropoolregio Amsterdam. Met netwerkbijeenkomsten, een taaltraject en gerichte informatie kregen partners van kennismigranten, (partners van) EU- burgers en statushouders met zorgachtergrond ondersteuning bij hun oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt. Van deze groep is inmiddels een groot deel aan de slag in de zorg.
“De vraag die we het vaakst horen is: hoe vind ik werk op mijn niveau, kan ik mijn kennis en ervaring inzetten?”
Hun oproep aan werkgevers, gemeenten en de Rijksoverheid is helder: investeer in de mensen die er zijn. Niet voor even, maar met het oog op de lange termijn.
Vooruitblik: het vervolg op ‘Investeren in samenleven’
De Adviesraad Migratie zet deze thematiek voort in het nieuwe adviestraject ‘Talenten benutten: migranten en betaald werk’. In dit traject onderzoeken we hoe we het arbeidspotentieel van migranten die al in Nederland verblijven, beter kunnen inzetten. Een belangrijke doelstelling van het adviesproject is bewustwording vergroten en beleidsaanbevelingen doen over hoe de inzet van migranten, juist bij krapte op de arbeidsmarkt, van waarde kan zijn voor migranten zelf, werkgevers, en de samenleving.
Daarnaast organiseren we als vervolg op de landelijke bijeenkomst enkele kleinschalige, lokale Migratiedialoogsessies in samenwerking met gemeenten. In deze gesprekken staan persoonlijke ervaringen, gevoelens en behoeften van arbeidsmigranten en omwonenden centraal. Bent u als gemeente geïnteresseerd om hieraan deel te nemen, neem dan voor meer informatie contact op met Selin Tuzgöl.